«Στα προσφυγικά της Αθήνας»

Κυριακή 15 Μαρτίου, στις 16.00, ΕΡΤ1.

Στα προσφυγικά της Καισαριανής, της Νέας Ιωνίας, της Νέας Φιλαδέλφειας, της Λεωφόρου Αλεξάνδρας και της Νίκαιας αναζητήσαμε ανθρώπους που κουβαλούν μνήμες του ξεριζωμού των Ελλήνων της Μικράς Ασίας και του Πόντου.

«Η γιαγιά μου σπάνια μιλούσε για όσα έζησε» θυμάται η Μαρία Βουτζαλή και «ποτέ δεν θέλησε να γυρίσει στα χώματα που την πόνεσαν». Η ίδια όμως, όπως εκμυστηρεύεται στην Έλενα Κατρίτση, μπολιασμένη με βαθιά αγάπη για τα πάτρια εδάφη, όταν επισκέφθηκε τα Βουρλά για πρώτη φορά μετά από χρόνια, έκλαψε, θύμωσε, φώναξε και τραγούδησε.

Δεμένη με τις αναμνήσεις μιας ζωής, η Αγγέλα Χατζηστόγια, αρνείται να φύγει από το σπίτι των λίγων τετραγωνικών που γεννήθηκε και μεγάλωσε. Ευχή δίνει στην εγγονή της «να μη λησμονεί και να θυμάται», όπως εκείνη. Αναλλοίωτη παραμένει στον Κυριάκο Νισκόπουλο η εικόνα της μητέρας του, η οποία «κάθε πρωί ασβέστωνε τους τοίχους για να απομακρύνει τα τρωκτικά και να φαίνεται όμορφο το φτωχικό τους».

Ο Δημήτρης Γκιουλιστάνης με θυμό ανακαλεί στην μνήμη του τον τρόπο με τον οποίο μιλούσαν για τις Μικρασιάτισσες: «Παστρικιές τις έλεγαν οι ντόπιοι, για να τις μειώσουν. Ξέρετε τι αγώνα έδιναν αυτές οι γυναίκες για να μεγαλώσουν τα παιδιά τους;».

O αγώνας για την επιβίωση ενάμιση εκατομμυρίου ανθρώπων που έφυγαν κυνηγημένοι από την προγονική γη για να γλιτώσουν από τη σφαγή, ζωντανεύει μέσα από τις ιστορίες απλών ανθρώπων και μας ταξιδεύει πίσω στον χρόνο. Από το χθες, στο σήμερα και με το βλέμμα στραμμένο στο αύριο, το οδοιπορικό της εκπομπής ξετυλίγει κομμάτια της ελληνικής ιστορίας μέσα από τις μνήμες των ανθρώπων.