Κυριακή 31 Μαΐου, στις 16.00, ΕΡΤ1
Με τη θάλασσα μπροστά στα μάτια μας γεννηθήκαμε σε αυτή τη χώρα, σε έναν τόπο ευλογημένο και φωτεινό. Και αυτή ταξίδεψε τον νου μας, τάισε το σώμα, σημάδεψε τη μνήμη. Δεν ήταν εύκολη η ζωή των ναυτικών τα παλιά χρόνια. Βάθαιναν οι ρυτίδες και περνούσαν τα χρόνια… Περίπου 40 χρόνια στις θάλασσες του κόσμου και τα περισσότερα ταξίδια του κυρίου Βασίλη Οικονόμου, Α ´μηχανικού, κρατούσαν 2 και 3 χρόνια. “Άφησα το παιδί μου 2 ετών και το βρήκα 5. Και δεν με γνώρισε. Αυτός είναι ο μεγαλύτερος καημός… Γύρισα σπίτι κι άκουσα το παιδί μου να λέει: Μαμά, αυτός είναι ο μπαμπάς που μας έπαιρνε τηλέφωνο; Συγκινήθηκα. Δεν μπορούσα να κρατηθώ”, λέει και συγκινείται ακόμη και σήμερα.
Πολλοί ήταν οι άνθρωποι που έδιωξε από τον τόπο τους η φτώχεια. Μάτωσαν και τα Δωδεκάνησα από τα παιδιά τους που έφυγαν, αναζητώντας αλλού την τύχη τους. Ο πατέρας του Γιάννη Πράσινου έφτασε 7 χρόνων από τα Κουφονήσια, έμαθε την τέχνη του καραβομαραγκού και το 1959 άνοιξε στη Σαλαμίνα το δικό του καρνάγιο. Κι όπως όλα δείχνουν, η παράδοση θα συνεχιστεί και στην επόμενη γενιά, με τον εγγονό.
Φημισμένοι οι ταρσανάδες στη Σύμη, τη Σύρο, τη Σάμο, τη Μυτιλήνη και αλλού. Πρόσφυγες και μετανάστες από τα νησιά έφτιαξαν και τα καρνάγια στο Πέραμα. Ξακουστοί οι καραβομαραγκοί του που έχτιζαν τα καλύτερα καΐκια.
Σε μια μικρή γωνιά του σύγχρονου ναυπηγείου που έχει το όνομα του μπάρμπα Γιώργου Ψαρρού, του τελευταίου μεγάλου καραβομαραγκού, βρίσκονται ακόμα μερικά ξύλινα σκαριά. Ονομαστοί οι πελάτες, μοναδικά τα χειροποίητα σκαριά που έφτιαχνε. Από το τρεχαντήρι του Μάουκα από την Πάρο, μέχρι την 24μετρη «Σαΐτα» του βαρώνου Ρότσιλντ. Εκεί είναι που ακούγονται κι οι χτύποι της καρδιάς του γιου του, Μανώλη: “Συγκινούμαι που είμαι εδώ. Όσο υπάρχουν αυτά τα σκαριά, υπάρχει και ο πατέρας μου… Ζει! Κάνω κάθε προσπάθεια να παραταθεί η ζωή τους”.
Πολλά είναι τα καΐκια που τα τελευταία χρόνια τα σπάνε (σύμφωνα με οδηγία της ΕΟΚ προκειμένου να αντιμετωπιστεί η υπεραλίευση) καταστρέφοντας με αυτόν τον τρόπο ένα κομμάτι της παράδοσης της χώρας μας. “Είναι συγκινητικό”, λέει ο Νίκος Καβαλλιέρος, ναύαρχος εν αποστρατεία και πρόεδρος του Συνδέσμου Παραδοσιακών Σκαφών. “Ακούς ότι βογκάει το ξύλο, σαν να μην θέλει να σπάσει”.
Δύσκολη η ζωή για τους ανθρώπους της θάλασσας. Στεριανοί στα καρνάγια και θαλασσινοί στα καΐκια και τα βαπόρια, όλοι την νοιώθουν και την πονούν, μα πάνω απ’ όλα έχουν μάθει να τη σέβονται.